Hamilelik döllenmiş yumurta ile başlar. Normalde, döllenmiş yumurta kendini rahim duvarlarına ekler. Dış gebelik sırasında ise döllenmiş yumurta, rahmin dışında bir yerlerde gelişir.Yumurtalıkta üretilen yumurta hücresinin rahme ulaşana kadar izlediği yol olan fallop tüpleri veya diğer bölgeler, büyüyen bir embriyoyu tutacak ve koruyabilecek bir yapıya sahip değildir. Bu nedenle hem embriyo düzgün bir şekilde gelişemez, hem de bu durum anne açısından hayati tehlike arz eder.

Dış gebeliğin devam ettirilmesi mümkün olmadığından, embriyonun rahim dışarısında bir yere yerleştiği tespit edilir edilmez gebelik sonlandırılmalıdır. Aksi takdirde büyüyen embriyo fallop tüplerine hasar vererek üreme yeteneğinin kaybedilmesine, hatta ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle dış gebeliğin erken tespit edilmesi ve vakit kaybetmeden sonlandırılması sonraki döllenme ve hamileliklerdeki başarı oranının artırılması ve komplikasyonların en aza indirilmesi açısından çok büyük bir öneme sahiptir.

Dış gebelikte de tipik hamilelik belirtileri yaşanabilmesine karşın, sağlıklı bir gebelik ile arasında bazı farklar söz konusudur.

Dış gebeliği işaret eden en önemli ve yaygın belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Vajinal lekelenme ve kanamalar

• Bıçak saplanması benzeri keskin ağrılar

• Karnın tek bir tarafında meydana gelen şiddetli ağrı

• Sindirim sisteminin çalışma düzeninde bozukluklar

• Kilo kaybı

• Baş dönmesi ve bayılma

• Rektal basınç

Düzenli sağlık kontrollerinden geçmemeye bağlı olarak, gebeliğin ektopik gebelik olduğunun anlaşılmamış olması ve dolayısıyla gebeliğin sonlandırılmaması durumunda ise, büyüyen embriyo fallop tüplerinde yırtılmaya neden olur. Bu durumda karın boşluğuna sızan kan nedeniyle ağrılar karın, pelvis bölgesi hatta omuz ve boyunlarda da görülebilir. Dolayısıyla bu tarz ağrılar yaşayan gebelerin mutlaka hekime başvurması gereklidir.

Dış gebelik nedenleri nelerdir?

Dış gebelik tüm kadınlarda görülebilen bir durumdur. Bu nedenle aktif bir cinsel yaşamı olan tüm kadınlar, dış gebelik için risk altındadır. Fakat ektopik bir gebeliğin oluşum riskini artıran bazı faktörler de mevcuttur.

Dış gebelik neden olur? sorusuna yanıt niteliğindeki bu faktörler şu şekildedir:

• Gebelik yaşının 35 ve üzerinde olması

• Daha önceden geçirilmiş pelvik ve abdominal cerrahi operasyonları

• Birden fazla kürtaj geçirmiş olmak

• Pelvik inflamatuar hastalık (PID) (Yumurtalıklar ve tüpler gibi üst üreme organlarına ilişkin enfeksiyonlar) geçirmiş olmak

• Endometriozis

• Daha önceden dış gebelik geçirmiş olmak

• Doğum kontrol yöntemi olarak tüp ligasyonu veya rahim içi araç (RIA) uygulamasına rağmen gebe kalmak

• Doğurganlık arttırıcı ilaç ve tedaviler ile desteklenerek oluşmuş gebelikler

• Önceki enfeksiyonlardan kalma skar (yara) dokularının varlığı

• Doğumsal veya sonradan gelişen üreme organlarının yapısal bozuklukları

• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar

• Sigara kullanımı

Bu risk faktörlerinden herhangi biri veya birkaçına sahip olan bireyler, gebelik planlarken hekimleri ile görüşerek dış gebelik riskinin en aza indirilmesine yönelik olarak önlem almalıdır. Bu kişilerin gebe kalması durumunda dış gebelik ihtimali üzerinde durularak, muayeneler daha sık ve detaylı olarak uygulanmalıdır.

Dış gebeliğin tedavi edilmesi adına yaygın olarak cerrahi müdahaleler uygulanmaktadır. Operasyon için çeşitli yöntemler mevcuttur ancak en yaygın yöntem, laparoskopik yöntemlerdir. Yöntemin sağladığı avantajlar ve yapılma şekli itibariyle açtığı yaralar daha küçüktür. Dolayısı ile yara izleri de küçük olmaktadır. Dış gebelikte uygulanan bir başka yöntem ise ilaç tedavisidir. Medikal tedavi, yalnızca embriyonun kalp aktivitesi yoksa ve uygun hormon değerleri mevcutsa uygulanabilmektedir.